Winch dyeing machine

ماشین رنگرزی وینچ، که گاهی با اسامی vessel، beek یا wince هم شناخته می شود، یکی از ماشین های رنگرزی پارچه به صورت غیر مداوم است. به علاوه برای اهداف دیگری مانند آهارگیری، لکه شویی، سفیدگری، شستشو و نرم سازی نیز استفاده می شود.
ماشین‌ های رنگرزی پارچه، بر حسب نوع حرکت آن‌ها نسبت به محلول رنگرزی به سه دسته تقسیم می‌شوند که عبارتند از:

• محلول رنگرزی ثابت و پارچه درون حمام رنگ حرکت کند؛ مانند ماشین‌های رنگرزی وینچ و ژیگر
• حمام رنگ متحرک و پارچه ثابت باشد؛ مانند ماشین‌های رنگرزی بیم
• پارچه و محلول رنگرزی هر دو متحرک باشند؛ مانند ماشین رنگرزی جت

مزیت های ماشین های رنگرزی وینچ

با اینکه وینچ، یکی از قدیمی ترین ماشین های رنگرزی است، ولی به چند دلیل هنوز جایگاه خود را در کارخانه ها حفظ کرده است:

• دستگاه نسبتاً ساده ای است و بنابراین کاربا آن برای اپراتور ساده است.
• ارزان است.
• چند منظوره است و همانطور که در بالا ذکر شد، برای اهداف دیگری غیر از رنگرزی نیز کاربرد دارد.

ماشین رنگرزی وینچ، برای چه پارچه هایی کاربرد دارد؟

در ادامه توضیح داده خواهد شد که پارچه در این ماشین به صورت طنابی شکل قرار می گیرد بنابراین برای پارچه هایی کاربرد دارد که دراین حالت قرار گیری، کمتر چروک شوند؛ مانند پارچه های پشمی، پارچه های نخی شل بافت، پارچه های الیاف مصنوعی و گردباف و بعضی از پارچه های تریکوتاری.

ماشین رنگرزی وینچ چه تفاوتهایی با ماشین رنگرزی ژیگر دارد؟

با اینکه هر دو ماشین برای رنگرزی در حالتی است که پارچه متحرک و حمام رنگ ثابت است ولی ماشین رنگرزی وینچ در مقایسه با ژیگر، کشش طولی خیلی کمتری به پارچه اعمال می کند که در نتیجه آن، قابلیت شستشو بهبود می یابد. به علاوه کشش طولی باعث آبرفت بیشتر پارچه نیز می شود.
حرکت با کشش کم باعث چروک شدن کمتر پارچه ها می شود و بنابراین حرکت آنها روی غلتک ها آسان تر می گردد.
قرار گرفتن پارچه به صورت طنابی و حرکت با کشش کم باعث می شود که حالت مجعد در بافت بعضی پارچه ها ایجاد گردد و بنابراین زیردست پارچه پرتر و قابل ارتجاع تر به نظر آید. پارچه های پشمی و تریکو از این دسته پارچه ها هستند.

اصول کار در ماشین رنگرزی وینچ

در ماشین رنگرزی وینچ، پارچه یک مسیر دایره ای را طی می کند. بنابراین لازم است که ابتدا و انتهای آن، به هم متصل شوند. پارچه ابتدا توسط قرقره وینچ، به داخل حمام رنگ که در قسمت پایینی ماشین قرار دارد، هدایت می شود و پس از حرکت کردن در حمام رنگ، در جلوی دستگاه از روی غلتک Jockey عبور می کند و دوباره به سمت قرقره وینچ می رود تا برای بار بعدی، در چرخه رنگرزی قرار گیرد. زمان هر چرخه حدود یک دقیقه است. مهمترین نکته این است که پارچه به صورت طنابی( حلقه ای) وارد حمام رنگ می شود. طول پارچه به یک تا چهل حلقه با طول یکسان تقسیم می شود.

قسمت های مهم دستگاه

1- حمام رنگ

نیمه پایینی دستگاه، حمام رنگ است که جنس آن در ماشین های قدیمی، از چوب بوده است ولی امروزه برای ساخت آن، از فولاد ضدزنگ استفاده میگردد. بدنه حمام را کاملاً صیقلی و گرد می سازند تا از هرگونه آسیب دیدگی به پارچه جلوگیری شود.
شکل و ابعاد ظرف و قرقره ها، بسته به نوع پارچه ها متفاوت است. برای پارچه های پشمی و پنبه ای سنگین، از وینچی با عمق آبخور زیاد و پشتی شیب دار استفاده می شود. این عمق، باعث می شود که ماشین بتوان تمام طول یک طاقه را در خود جای دهد و در هزینه صرفه جویی شود. پشتی شیب دار نیز به حرکت آسان تر پارچه به سمت جلوی ماشین کمک می کند. در چنین ماشینی عمق محلول رنگی حدود یک متر است.

برای پارچه های ویسکوز فیلامنتی و استاتی، از وینچ هایی با عمق آبخور اندک استفاده می شود. مزیت استفاده از این نوع وینچ ها، چروک شدگی کمتر پارچه های ظریف تر است. در این مدل وینچ، عمق مایع در حمام رنگ اندکی کاهش می یابد و حدود 75 سانتی متر می شود. به علاوه ته ماشین نیز به صورت صاف ساخته شده است. این دو ویژگی، سبب کاهش فشار ناشی از روی هم افتادن پارچه و در نتیجه چروک شدگی کمتر است.

2- قرقره وینچ

قرقره وینچ حدود 35 سانتی متر بالاتر از سطح حمام رنگرزی قرار داده شده و توسط موتور کنترل می گردد. وینچ های دارای آبخور عمیق، معمولاً دارای قرقره های مدور( یا اندکی بیضوی) با قطر 20- 50 سانتی متر هستند. این قرقره ها کشش ثابتی را بر روی پارچه اعمال می کنند.
وینچ های دارای آبخور کم عمق، دارای قرقره های بیضوی -که معمولاً قطر بزرگ، دو برابر قطر کوچک است- با محیط 2 متر هستند؛ ولی برای تریکوهای تاری استاتی، قرقره هایی با محور اصلی 150 سانتی متری و محور فرعی 60 سانتی متری توصیه شده است. قرقره های بیضوی کشش و سرعتی کم و زیاد شونده در پارچه به وجود می آورند. به این ترتیب متناسب با اندازه قرقره، می توانند موجی در پارچه هنگام افتادن درحمام رنگ، ایجاد کنند. این نوع از قرقره ها، نسبت به قرقره های مدور، فعالیت مکانیکی بیشتری در پارچه به وجود می آورند. در مجموع هر چه قرقره بزرگتر باشد، فعالیت مکانیکی کمتری بر روی پارچه به وجود می آید که برای پارچه های ظریف، یک مزیت و برای بعضی پارچه های با حجم زیاد، یک نقص است.
قرقره وینچ توسط یک موتور 1-3 کیلو واتی، بسته به اندازه ماشین، به حرکت در می آید. سرعت قرقره بین 40 -80 متر در دقیقه متفاوت است. سرعت پایین برای پارچه های ظریف است و هرچقدر سرعت چرخش قرقره بیشتر شود، سرعت رنگرزی نیز بالاتر می رود.

3- غلتک FLY یا JOCKEY

غلتک جلوی ماشین که بر روی یاتاقان های آزادگرد سوار شده و حرکت پارچه، آن را به گردش در می آورد. این غلتک معمولاً 15 سانتی متر قطر داشته و دارای مقطع عرضی مدور می باشند. مقطع بعضی از این غلتک ها نیز چند ضلعی است که سبب فعالیت مکانیکی بیشتر پارچه می گردد. وظیفه غلتک jockey گرفتن اضافه­ی محلول رنگی از روی پارچه است.

4- طناب های پارچه

پارچه های پشمی سنگین در طول های 50 متری و پارچه های سبک وزن در طولهای حدود 100 متر عرضه می شوند. پارچه های گردباف از 50-100 متر و تریکوهای تاری معمولاً 100 متر طول دارند. در جایی که سرعت قرقره دینچ، قابل قبول باشد، رنگرزان از طناب های حدود 100استفاده می کنند. در مورد پارچه های ظریف که سرعت رنگرزی پایین تر است، سعی می شود که از طناب های 50 متری استفاده می شود تا رنگرزی به طور یکنواخت صورت گیرد.

 

گردآوری و تنظیم: فائزه مولا

مطالعه بیشتر

⦁ ماشین رنگرزی ژیگر
⦁ ماشین رنگرزی جت